Psychotherapie is een effectieve gespreksbehandelmethode voor psychische stoornissen en problemen. Gesprekken tussen de cliënt(en) en de deskundige hulpverlener staan centraal. De cliënt kan een individu, een (echt)paar, een gezin of een groep zijn; kind, volwassene of oudere. De behandelingen zijn kort als het kan en langdurig als dat nodig is, omdat bij sommige ernstige psychische problematiek het belangrijkste effect van de behandeling pas na ongeveer een jaar te behalen is. Alleen als psychotherapie door een BIG-geregistreerde psychotherapeut (of psychiater/klinisch psycholoog) wordt verricht, voldoet deze aan de kwaliteitseisen die door de overheid zijn vastgesteld.

Doel
Psychische klachten verminderen of beter hanteerbaar maken, dat is het doel van psychotherapie. Daarbij is de inzet van de cliënt even belangrijk als de deskundigheid van de psychotherapeut. Het resultaat is afhankelijk van de aard van de problemen en iemands eigen mogelijkheden. Voor een cliënt is psychotherapie vaak hard werken. Het proces gaat vaak gepaard met ups en downs. Een geslaagde psychotherapie garandeert niet dat de cliënt de rest van zijn of haar leven gelukkig zal zijn en kan aan omstandigheden als een laag inkomen of werkloosheid niets veranderen. Maar met behulp van psychotherapie is het wel mogelijk dat de cliënt de problemen beter leert hanteren.

Wanneer psychotherapie
Psychotherapie is volgens de richtlijnen de eerste keuze behandeling bij angst-, stemmings- en persoonlijkheidsstoornissen, het is de voorkeursbehandeling voor kinderen, volwassenen en ouderen met zowel enkelvoudige als meervoudige, complexe psychische problematiek, en vaak persoonlijkheidsproblematiek.

 Psychotherapie kent grote verscheidenheid in: 

• de verschillende daarop afgestemde behandelingssituaties (ambulant, dag klinisch en klinisch);
• de verschillende soorten van behandelintensiteit;
• de keuze voor de verschillende methoden en technieken.

Vormen 
Een psychotherapeutische behandeling kent een vaste systematiek of consistentie in het hanteren van de therapeutische relatie met de cliënt. Maar dit kan op veel manieren vorm krijgen. Zo kan psychotherapie worden gegeven als ‘individuele’ psychotherapie, een groepspsychotherapie of een systeembehandeling.